Ο Προυστ ήταν νευροεπιστήμονας

του Τζόνα Λέρερ

μτφ. Γιάνης Δήμας

(τίτλος πρωτοτύπου: Proust was a neuroscientist)

Στην τεχνολογική εποχή μας είναι εύκολο να πιστέψουμε ότι η επιστήμη μπορεί να λύσει όλα τα μυστήρια. Ωστόσο η επιστήμη δεν είναι η μοναδική οδός προς τη γνώση. Ειδικά όταν πρόκειται για την κατανόηση του εγκεφάλου, η τέχνη τα κατάφερε πρώτη.

Παίρνοντας ως παραδείγματα έναν ζωγράφο, έναν ποιητή, έναν σεφ, έναν συνθέτη, και μερικούς συγγραφείς, ο Λέρερ δείχνει πώς ο καθένας από αυτούς ανακάλυψε μια ουσιαστική αλήθεια για το νου, την οποία η επιστήμη μόλις τώρα ξαναανακαλύπτει. Μαθαίνουμε, πώς ο Προυστ αποκάλυψε πρώτος την αναξιοπιστία της μνήμης· πώς η Τζόρτζ Έλιοτ ανακάλυψε την πλαστικότητα του εγκεφάλου· πώς ο Γάλλος σεφ Εσκοφιέ εντόπισε την πέμπτη γεύση (το ουμάμι)· πώς ο Σεζάν επεξεργάστηκε τις άγνωστες πτυχές της όρασης· και πώς η Γερτρούδη Στάιν διερεύνησε την βαθύτερη δομή της γλώσσας – μισό αιώνα πριν τις έρευνες του Νόαμ Τσόμσκι και των άλλων γλωσσολόγων.

Με ένα ευφυέστατο μείγμα βιογραφίας, κριτικής και εκλαΐκευσης της επιστήμης Ο Προυστ ήταν νευροεπιστήμονας καλεί τους επιστήμονες και τους καλλιτέχνες να ακούσουν καλύτερα ο ένας τον άλλο, και να χαράξουν μια νέα πορεία ανακάλυψης της αλήθειας, και της ομορφιάς, του κόσμου και του νου.